سیمان چیست و انواع آن کدامند؟

بدون شک همه ما نام سیمان را شنیده ایم. سیمان یک ملات است که از آن برای ایجاد چسبندگی میان مصالح در سازه ها استفاده می شود. از این رو یکی از مهم ترین اجزای ساخت ساختمان به حساب می آید.

 

 

 

 

 

 

سیمان ماده‌ای پودری است که از ترکیب خاک رس و آهک تولید می شود و معمولا از آن به همراه شن، ماسه، و پودر سنگ برای درست کردن ملات و بتن استفاده می کنند. هنگام مصرف، سیمان را با آب مخلوط کرده و خمیر حاصل از آن پس از مدتی با قرار گرفتن در مجاورت هوا خشک می شود که از این خمیر برای چسباندن آجرها، سنگ ها، و دیگر مصالح ساختمانی استفاده می کنند. در این مقاله از پایگاه دانستنی‌های «مجموعه بازرگانی اسکندری» ، به بررسی جامع و دقیقی از سیمان و انواع آن می پردازیم. با ما همراه باشید.

انواع سیمان

به طور کلی، سیمان ها به انواع و دسته های مختلفی تقسیم می شوند. با تغییر نسبت مواد اولیه تشکیل دهنده در کارخانه سیمان، می توان انواع مختلفی از آن ها را به وجود آورد که در ادامه به بررسی انواع سیمان می پردازیم:

• سیمان غیرهیدرولیکی

سیمان غیر هیدرولیکی به نوعی از سیمان گفته می شود که به آب نیازی نداشته و با قرار گرفتن در معرض هوا و جذب گاز دی اکسید کربن سفت می شود. روند سفت شدن سیمان غیرهیدرولیکی به کندی صورت می گیرد. همچنین، از این سیمان تنها می توان در محیط های خشک استفاده کرد، چرا که برخی از ترکیبات آن، مانند کربنات و سولفات، ممکن است در معرض رطوبت و آب واکنش نشان داده و سختی خود را از دست بدهند. از این رو، امروزه استفاده از سیمان غیرهیدرولیکی تقریبا منسوخ شده است.

• سیمان هیدرولیکی

برخلاف سیمان غیرهیدرولیکی، سیمان هیدرولیکی به نوعی گفتی می شود که پس از ترکیب با آب و انجام واکنش های شیمیایی، سفت و مقاوم می شود. نکته قابل توجه این است که با وجود این که آب یکی از اصلی ترین اجزای این ترکیب است، سیمان حاصل در برابر آب مقاوم بوده و در آن حل نمی شود. سیمان های هیدرولیکی پرکاربردترین نوع سیمان هستند که اصلی ترین انواع آن؛ سیمان پرتلند، پوزولانی، زودگیر، سیمان بنایی، سفید، رنگی، و سیمان های استاندارد ملی هستند.

• سیمان پرتلند

سیمان پرتلند شناخته شده ترین و پرکاربردترین نوع سیمان است که کاربرد زیادی در ساخت ساختمان دارد. این سیمان از حرارت دادن آهک و ترکیب آن با خاک رس و مواد دیگر در دمای 1450 درجه سانتی گراد در کارخانه سیمان تولید می شود. این سیمان شامل سیمان های پرتلند تیپ 1 تا تیپ 5 می شود که هر تیپ کاربرد خود را دارد.

• سیمان پوزولانی

با اضافه کردن گچ به سیمان پوزولانی در کارخانه تولید سیمان، به سیمان پوزولانی می رسند. این نوع سیمان‌ها نسبت به سیمان پرتلند معمولی دارای خواص بهبود یافته مکانیکی و شیمیایی بوده و از مقاومت بالاتری نسبت به سیمان معمولی برخوردار هستند. همچنین، به علت مزایایی مانند قیمت پایین و مقاومت مناسب، بسیار پر کاربرد هستند. این رو از این رو از آن در ساخت سدها، پل ها، و بتن ریزی در زیر اب استفاده می شود.

• سیمان زودگیر

با افزایش میزان سیلیکات تری کلسیم در سیمان پرتلند، سیمان زودگیر به وجود می آید. این سیمان از مقاومت فشاری بالاتری برخوردار است و پس از ترکیب با آب، با سرعت بیشتری به مقاومت بالاتری می رسد و به همین دلیل به آن سیمان زودگیر می گویند. از این سیمان برای ساخت المان های بتنی با مقاومت بالا، در مکان هایی که سرعت کار بالا نیاز داشته و همچنین برای بتن ریزی در هوای سرد استفاده می شود.

• سیمان بنایی

همانطور که از اسم آن پیداست، از این سیمان در بنایی و برای تولید ملات های مورد نیاز آن همچون گچ کاری و آجرچینی استفاده می شود. سیمان بنایی دارای فرمولاسیون اختصاصی و پیچیده است و نباید از آن در بتن و بتن آرمه استفاده کرد.

سیمان سفید

در این سیمان از اکسید آهن استفاده نشده است و از این رو رنگ سفید دارد. این سیمان نسبتا گران است و بیشتر در جنبه های زیبایی و تزئینی، مانند نمای ساختمان، درزگیری کاشی و سرامیک، و دکوراسیون داخلی کاربرد دارد.

سیمان رنگی

این سیمان از افزودن رنگدانه های معدنی به نسبت 5 تا 10 درصد وزن سیمان به سیمان معمولی، به دست می آید. این رنگدانه ها هیچ واکنش شیمیایی نشان نمی دهند و بیشتر جنبه تزئینی و دکوراتیو دارند.

سیمان های استاندارد ملی

سیمان هایی که طبق استاندارد شماره 1-17518 ملی ایران تولید می‌شوند، سیمان های استاندارد ملی نام دارند و به 5 دسته تقسیم می شوند:

• گروه 1: سیمان های پرتلند معمولی، ضد سولفات فراویژه، ضدسولفات ویژه، ضد سولفات، و ضد سولفات متوسط
• گروه 2: سیمان‌های پرتلند سرباره‌ای، دوده سلیسی، پـوزولانی، خاکستر بادی، شیل پخته و آهکی
• گروه 3: سیمان سرباره ای
• گروه 4: سیمان پوزولانی
• گروه 5: سیمان مرکب

سخن آخر

سیمان یکی از اصلی ترین مصالح در ساخت ساختمان ها بوده که در کارخانه ساخت سیمان تولید می شود. در این کارخانه با تغییر نسبت مواد اولیه، سیمان های مختلف و با کاربردهای گوناگون می سازند که مهم ترین نوع آن ها سیمان پرتلند است.

در این مقاله به بررسی جامعی از انواع سیمان پرداختیم. امیدواریم که توانسته باشیم توجه شما را جلب و به دانستنی‌های شما بیافزائیم.

***با سپاس از همراهی شما ***